Categorieën
blog

Resomeren: een nieuwe manier van cremeren

Resomeren: een nieuwe manier van cremeren

Resomeren is een nieuwe en duurzame manier van cremeren waarbij het lichaam tijdens een chemisch proces wordt opgelost in een vloeistof. Dit proces vindt plaats in een stalen drukvat. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een stof met een hoge pH-waarde, meestal kaliumhydroxide, opgelost in heet water. Resomeren vormt daarmee een alternatief voor cremeren of begraven.

Heel lang was begraven de enige vorm. In de jaren vijftig van de vorige eeuw werd ook cremeren wettelijk toegestaan. Vanaf die tijd konden mensen uit twee vormen kiezen: begraven of cremeren (naast het ter beschikking stellen aan de wetenschap). Daar is nu een derde vorm bijgekomen: resomeren. Ook wel watercrematie of aquameren genoemd. Lees hier meer over hoe resomeren werkt en waarom deze vorm milieuvriendelijker is dan begraven of (vuur)cremeren.

Hoe werkt resomeren of aquameren?

Resomeren wordt ook wel watercrematie of aquameren genoemd. De scheikundige term is alkalische hydrolyse. Er wordt gebruik gemaakt van water in plaats van vuur om het lichaam tot as terug te brengen. In het water zit een kleine hoeveelheid kaliumhydroxide. Dit zorgt ervoor dat het natuurlijke proces dat het lichaam na het overlijden doormaakt, versnelt. Het lichaam lost als het ware op. Wat overblijft is een kalkachtig poeder.

Dit proces gebeurt in een zogenaamde resomator. Het lichaam wordt in een biologisch afbreekbare hoes of wade gelegd. Vervolgens wordt het lichaam in de resomator geplaatst, die zich daarna vult met de wateroplossing. De wateroplossing wordt verwarmd en er wordt druk op gezet om het proces in gang te zetten. De gehele watercrematie neemt ongeveer 3 tot 3,5 uur in beslag. Het water, zo’n 1.500 liter, wordt daarna behandeld en vervolgens gezuiverd via het waterzuiveringssysteem. Zo is de cirkel rond, omdat het water wordt teruggegeven aan de natuur.

Wat is alkalische hydrolyse?

Alkalische hydrolyse is de scheikundige term voor resomeren / aquameren. Resomeren is eigenlijk een chemisch proces. Het lichaam van een overledene of het lijf van een overleden dier wordt opgelost in verwarmd water waar 5% kaliumhydroxide aan toegevoegd is. Kaliumhydroxide is een base, een tegenhanger van zuur, met een hoge pH-waarde. Het water in de resomator wordt behalve verwarmd ook onder druk gebracht. Zo wordt het proces in gang gezet om het lichaam af te breken. Wat overblijft van het lichaam zijn de botten en tanden. Deze worden vermalen tot een kalkachtig wit poeder, dat aan de nabestaanden wordt meegegeven (net als de as na een vuurcrematie).

Het restwater is vrij van DNA. Met behulp van zwavelzuur wordt de pH-waarde teruggebracht naar een onschadelijk niveau. Afvoeren gebeurt via het riool, waarna het gezuiverd kan worden via het waterzuiveringssysteem. De nabestaanden kunnen uiteraard ook een deel van het restwater meekrijgen. Implantaten zoals kunstheupen en kunstknieën worden niet afgebroken en kunnen worden gerecycled.

Kosten resomeren

De kosten voor resomeren zijn nog niet echt bekend, maar zullen ongeveer gelijk zijn aan die van de huidige vuurcrematie. De Nederlandse wet houdt het op dit moment nog tegen om een resomatie te doen. Ze houden het op dit moment nog bij een begrafenis of een crematie. Dit omdat er nog niet voldoende onderzoek is gedaan naar deze methode. Er gaan wel al stemmen op om deze methode in de toekomst te gaan gebruiken en deze mogelijkheid komt steeds dichterbij. Een standaard prijs voor resomeren is er dus nog niet.

Hoe ziet de uitvaart eruit als ik kies voor resomeren?

De afscheidsbijeenkomst ziet er hetzelfde uit als bij de keuze voor begraven en cremeren. Als dit de wens is, dan zal er een bijeenkomst zijn om de overledene te eren. Daarna volgt eventueel een condoleance of moment om na te praten. In die zin verandert er eigenlijk niets aan de uitvaart zelf.

Wat steeds vaker voorkomt bij cremeren, is dat familie de overledene begeleidt tot of tot in de ovenruimte. Om bij hun overleden dierbare tot het eind te kunnen zijn, net als bij begraven eigenlijk. De verwachting is dat dit ook bij resomeren (of aquameren) mogelijk zal zijn.

Een milieuvriendelijk alternatief

Resomeren is een duurzaam alternatief voor begraven of cremeren. Hier is hard naar gezocht. De ruimte voor begraven wordt steeds kleiner en de toename van crematies leidt tot meer gasverbruik en schadelijke uitstoot in de atmosfeer.

resomeren milieuvriendelijk duurzaam wat is resomeren

We zijn meer en meer bezig met onze ecologische voetafdruk, dus ook voor de uitvaartbranche zijn groene alternatieven belangrijk. Bij resomeren is er geen schadelijke uitstoot in de atmosfeer en is het energieverbruik minder. Bovendien mag de overledene gewikkeld in een wade van alleen zijde of wol de resomator in. Natuurlijke stoffen dus. De kist waarin de overledene ligt, mag niet mee de resomator in. Deze kan eventueel hergebruikt worden.

Dit alles bij elkaar kan reden zijn om te kiezen voor resomeren. Voor veel mensen is het een prettige gedachte dat je hiermee het milieu het minst belast. Het TNO heeft in 2011 onderzoek gedaan naar de milieubelasting van resomeren. Interesse in het rapport? Dat kun je hier vinden.

Is resomeren al mogelijk in Nederland?

Momenteel is resomeren nog niet toegestaan in Nederland. Toenmalige minister Ollongren maakte in november 2020 bekend dat ze resomeren wil gaan toestaan als nieuwe vorm van lijkbezorging. Dit voorstel, als onderdeel van de nieuwe uitvaartwet (met de nieuwe officiële titel Wet bestemming lichamen van overledenen), moet nog worden goedgekeurd door de Tweede Kamer. Zoals dat gaat met wetsvoorstellen heeft dit een lange aanloop. Eind 2024 ligt het wetsvoorstel ter consultatie voor, wat betekent dat iedereen erop mag reageren. Het complete wetsvoorstel vind je op de overheidssite.

Afscheidshuis en rouwcentrum Nieuw Eykenduynen in Den Haag heeft hier niet op gewacht. Als eerste in Nederland hebben zij eind 2021 al een resomator laten plaatsen. Zodra resomeren wettelijk is toegestaan, kunnen zij dit direct aanbieden. Ook op andere plekken in Nederland hebben bestaande crematoria al een resomator ter beschikking. De verwachting is dat zodra de nieuwe uitvaartwet is aangenomen, je op veel plekken in Nederland kan kiezen voor resomeren.

In dit filmpje van de NOS wordt in een paar minuten uitgelegd hoe resomeren in zijn werk gaat.

Heb je vragen over resomeren of kan ik je ergens anders mee helpen? Ik sta je graag te woord.

resomeren milieuvriendelijk duurzaam watercrematie

Categorieën
blog

Een uitvaart regelen. 5 tips die jou helpen.

Een uitvaart regelen. 5 tips die jou helpen.

Een naaste is overleden of is in zijn/haar laatste levensfase en iemand moet de uitvaart regelen. Wat nu? Je voelt je wellicht onthand, verward, paniekerig of misschien juist rustig en helder. Je staat voor de taak zijn of haar uitvaart vorm en inhoud te geven, alleen of samen met je familie, de buren, vrienden.

Een uitvaart regelen is een serieuze taak, maar waar begin je? Heb je al een idee over de uitvaart, over het waar en hoe of weet je nog helemaal niks? Het is hoe dan ook een puzzel, zeker als je niet helemaal weet wat er allemaal kan en mag. En ook nog eens in een periode die als een achtbaan kan voelen.
Hieronder geef ik vijf tips voor het regelen van een uitvaart. Zaken waar je vooraf al aan kunt denken en zaken om aan te denken tijdens het regelen van de uitvaart zelf. Zodat je je niet zo overvallen voelt wanneer het moment daar is. Daarnaast is er natuurlijk ook een uitvaartbegeleider zoals ik die je bij de uitvaart kan helpen en uit handen kan nemen wat je zelf niet wilt of kunt regelen.

Tip 1: Zet wensen en ideeën in een uitvaartwensenboekje

Om je ideeën en wensen bij leven al vorm te geven, kun je gebruik maken van het uitvaartwensenboekje. Hierin staan een aantal vragen die je helpen om na te denken over de invulling van een uitvaart. Of het nu voor een naaste is of voor jezelf in de toekomst, je kunt het gebruiken om je gedachten te vormen en notities te maken. En het scheelt veel denkwerk op het moment dat het zover is.

Het uitvaartwensenboekje helpt ook om het gesprek aan te gaan met bijvoorbeeld je vader of moeder. Wat zijn eigenlijk hún wensen en ideeën over hun toekomstige uitvaart? Hebben ze bepaalde voorkeuren? Het is fijn dit te weten zodat je rekening kunt houden met hun wensen wanneer het zover is.
tips en advies voor een mooi afscheid

Tip 2: Zoek vooraf naar een uitvaartbegeleider die bij je past

In de praktijk kom ik vaker wel dan niet families tegen die toch zijn overvallen door het moeten regelen van een uitvaart. Iets regelen is iets wat we allemaal wel eens doen, maar een uitvaart regelen is toch meer beladen en vaak emotioneel. Ook al wisten ze al een tijdje dat het eraan zat te komen. Het zit wellicht in onze cultuur dat we het onderwerp ‘dood’ willen vermijden. Maar echt, je helpt jezelf en je naasten ermee als je je (enigszins) voorbereidt.

Ga dus al op zoek naar een uitvaartbegeleider of uitvaartonderneming die je aanspreekt. Veel mensen denken dat het de uitvaartonderneming moet zijn waar je een polis hebt lopen, maar je bent meestal geheel vrij in je keuze. Check wel voor de zekerheid de polisvoorwaarden.

Zoek iemand waar je een goed gevoel bij hebt. Vraag ernaar in je omgeving of zoek op internet. Je op je gemak voelen bij een uitvaartbegeleider is belangrijk, je bent immers een poosje heel persoonlijk met elkaar.

Tip 3: Een uitvaart regelen? Neem direct na het overlijden de tijd

Als een naaste net is overleden, neem dan vooral de tijd om bij haar of hem te zijn. Als daar behoefte aan is natuurlijk. Het zijn momenten die niet meer terugkomen. Je bent nog even ‘onder ons’.
Soms schieten mensen meteen in de regelmodus, maar dit hoeft niet. Als iemand thuis is overleden, dan kun je gerust een paar uur wachten voordat je de (huis)arts en de uitvaartbegeleider belt. Je moet je realiseren dat zodra ik binnenstap, toch een vreemde, het anders voelt. Je moet dan in gesprek, nadenken, beslissingen nemen. Ga dus bewust om met je tijd.

Tip 4: Kies een locatie voor afscheid waar iedereen zich prettig bij voelt

Vaak kiest een familie ervoor om het afscheid te laten plaatsvinden in de aula van het crematorium of de begraafplaats. Veel families voelen zich daar prettig bij omdat alles zich dan op één locatie afspeelt.

Een begrafenis of crematie kan ook vooraf gegaan worden door een kerkdienst of een afscheidsbijeenkomst op een àndere locatie dan de aula.

Wist je dat hierin veel mogelijk is? Van intiem in de eigen huiskamer of tuin, tot wat grootser in een sociëteit of aan het strand. Goed om hier je gedachten over te laten gaan. Kiezen we voor het vertrouwde, of past een andere omgeving eigenlijk veel beter bij de overledene en bij ons? Kijk hier voor inspiratie voor afscheidslocaties.

Tip 5: Verenig het praktische met het persoonlijke bij een afscheid

Bij de invulling van een afscheid onderscheid ik twee zaken: de praktische invulling en de persoonlijke invulling. Denk bij praktisch aan het vastleggen van de locatie, het opmaken en versturen van de rouwkaart, het kiezen van een kist, mand of wade. De persoonlijke invulling gaat meer over de afscheidsbijeenkomst zelf. Welke muziek laten we horen, wie wil er spreken, laten we een fotopresentatie zien?

Als een familie graag hulp wil bij de persoonlijke invulling, dan raad ik aan om een ritueel begeleider in de arm te nemen. Hij of zij kan bijvoorbeeld helpen bij het schrijven van het levensverhaal van de overledene, desgewenst een mooi en passend ritueel bedenken om het afscheid mee te beginnen of af te sluiten en helpen om de speeches op elkaar af te stemmen. Ik vind dit geheel echt een vak apart. Door een ritueel begeleider in te schakelen krijgt dit bovendien de aandacht die het verdient. Natuurlijk heb ik ook een aantal ritueel begeleiders in mijn netwerk waar ik mee samenwerk en kan ik op verzoek het contact tot stand brengen.

Wil je naar aanleiding van bovenstaande tips wellicht een keer van gedachten wisselen of heb je gewoon een praktische of persoonlijke vraag? Neem dan contact met mij op, ik sta je graag te woord.

Andere bezoekers lazen ook

Categorieën
blog

Drijfveren van een afscheidsfotograaf

Drijfveren van een afscheidsfotograaf

Wat zijn de drijfveren van een afscheidsfotograaf? Waarom zou je een afscheid van een geliefd persoon willen vastleggen? Hoe gaat dat dan in zijn werk? Afscheidsfotografie krijgt langzaam meer bekendheid. Ik wilde wel eens van een afscheidsfotograaf zelf horen wat haar drijft. Hoe gaat ze te werk, wat is belangrijk voor haar? Wat vindt ze mooi aan haar vak? Afscheidsfotograaf Jasja de Wit aan het woord in dit gastblog.

Is dat niet zwaar?

Mensen vragen mij wel eens wat mij drijft als afscheidsfotograaf. Ze vragen zich af of ik het niet zwaar vind om in de afscheidswereld te werken; altijd maar tussen verdrietige mensen?

Niet met lege handen

Mijn antwoord is altijd ‘Nee, ik vind het niet zwaar om afscheidsreportages te maken.’ Natuurlijk zijn er momenten die mij aangrijpen. Ik ben mens en het zou niet goed zijn als ik niet geraakt zou worden tijdens mijn werk. Maar als afscheidsfotograaf heb ik daarmee om leren gaan. Ik ervaar mijn werk vooral als een manier om iets voor anderen te betekenen. Je staat voor je gevoel vaak met lege handen als iemand overlijdt. Hoe troost je iemand als woorden tekort schieten? Het is waardevol om dan met mijn camera toch iets te kunnen betekenen.

Steun van de uitvaartleider

Naasten moeten in de periode rond het overlijden van hun dierbare veel regelen. Gelukkig zijn er fijne uitvaartleiders zoals Merlijn die hen daarbij ondersteunen. Zij kunnen als geen ander de naasten helpen bij het invullen van het afscheid. Samen bereiden zij met zorg en aandacht de uitvaart voor.

Zorg en aandacht die ik kan vastleggen

Die zorg en aandacht komen op de dag van het afscheid samen. En ze worden zichtbaar op allerlei manieren. Vaak in tastbare zaken zoals een passende locatie, een bloemstuk met de lievelingsbloemen van de overledene of een tekening die een kleinkind op de kist legt. Soms liggen er bijzondere objecten in, op of rond de kist tijdens de plechtigheid: die ene broche die moeder zo mooi vond, een hoed die meneer graag droeg, of een mooie boodschap die achterop een fotolijstje is geschreven. Maar zorg en aandacht uiten zicht ook in mooie rituelen zoals een bloemengroet, het aansteken van kaarsen of het beschilderen van een kist.Afscheidsfotografie uitvaartfotograaf afscheid foto's herdenken fotoalbum herinneringen

Vooral liefde en verbinding

Die tastbare elementen die een afscheid persoonlijk maken zijn mooi om vast te leggen. Naasten zien en onthouden immers lang niet alles van wat op zo’n dag gebeurt. En dat geldt net zo goed voor uitingen van liefde en verbinding in blikken en gebaren. Daar let ik als afscheidsfotograaf in het bijzonder op. Een blik van verstandhouding bij binnenkomst of die hand om de schouder nadat een toespraak goed is verlopen. Het gaat bij afscheidsfotografie niet om de tranen, maar om de liefde en verbinding. Die is nergens zo zichtbaar als op een afscheid. Juist dát breng ik voor de naasten in beeld.

Goed overleg vooraf

Om die momenten vast te kunnen leggen is het belangrijk dat de naasten zich comfortabel voelen bij mijn aanwezigheid. Goede communicatie speelt daarbij een belangrijke rol. Dat kan via de uitvaartleider, maar het liefst maak ik vooraf even kennis met de familie. Zo kunnen we overleggen wat voor hen belangrijk is om vast te leggen. Veel van wat ik fotografeer is namelijk vanzelfsprekend, zoals de plechtigheid in de kerk of aula. Maar in overleg ben ik bijvoorbeeld ook bij het sluiten van de kist. De naasten hebben achteraf vaak niet eens gemerkt dat ik er was. Dan zijn ze verbaasd als ze de beelden terug zien. Bijvoorbeeld hoe liefdevol ze hun vader of moeder voor de laatste keer door de haren streken voordat de kist werd gesloten. Als afscheidsfotograaf help ik mensen om die momenten letterlijk te ‘her-inneren’. Dat maakt mijn werk zo bijzonder.

Laten zien wat de naasten ontgaat

Zo zijn er meer momenten die naasten kunnen ontgaan. De familie zit immers vaak vooraan bij het afscheid in de aula of de kerk en ziet niet wat er naast of achter hen gebeurt. Het is mooi om hen die momenten achteraf toch te kunnen laten zien in de afscheidsreportage. De blik van een trotse moeder nadat haar kind trompet heeft gespeeld op de uitvaart van opa. De oprechte lach van een genodigde bij het delen van mooie herinneringen of die hand op de kist als laatste groet. Het zijn kleine momenten die op de dag van het afscheid niet altijd gezien worden, maar achteraf enorm waardevol zijn.Afscheidsfotografie uitvaartfotograaf begrafenis crematie foto's herdenken fotoalbum herinneringen

Beelden als troost en steun

Een afscheidsreportage helpt naasten in de periode na het afscheid. Sommigen kijken de beelden alleen en in alle rust terug. Anderen gebruiken het album dat bij de reportage hoort juist om over hun verdriet te praten en verhalen te delen. Dat is wat mij drijft in mijn werk: beelden maken als troost en steun. Iets mooiers kan ik me als afscheidsfotograaf niet indenken.

De beelden bij dit blog zijn geplaatst met toestemming van de betrokken families.

Meer informatie over Jasja en haar werk als afscheidsfotograaf vind je op haar website.

Heb je een andere vraag, over bijvoorbeeld je uitvaartverzekering, of over het voorbereiden of regelen van een begrafenis of crematie? Er is tegenwoordig meer mogelijk dan je denkt bij een uitvaart. Of dit nu gaat om de locatie, specifieke wensen van de overledene of nabestaanden, de auto, omhulsel of de aankleding. Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord, volledig vrijblijvend.

Andere bezoekers lazen ook

Categorieën
blog

Wat moet en wat mag bij een uitvaart?

Wat moet en wat mag bij een uitvaart?

Wat moet en mag eigenlijk bij een uitvaart? Regelmatig krijg ik bij families opmerkingen te horen als: ‘ik heb hier geen ervaring mee, ik weet niet hoe het moet’, ‘ik doe dit voor het eerst’, ‘hoe hoort het eigenlijk?’. Ik snap dat wel, de uitvaartwereld is voor de meesten een onbekende wereld. Gelukkig dat er uitvaartbegeleiders zijn zoals ik, die je aan de hand kunnen nemen en kunnen adviseren.

Hieronder beschrijf ik kort een aantal misverstanden en geef tekst en uitleg over hoe het dan wel zit. Er is namelijk weinig dat echt moet en veel dat mag.

In een kist, moet dat?

Nee, dat moet niet. Wat wel moet, is een overledene ‘omhullen’. Hiervoor wordt een kist het meest gebruikt. Vaak zijn ze van hout, maar een rieten mand zie je ook steeds meer.
Een alternatief is om iemand te omhullen in een wade en op een baarplank te leggen. Die wade kan zelf gemaakt zijn of besteld worden bij iemand die ze professioneel maakt. Je moet er rekening mee houden dat je in een wade de contouren van het lichaam ziet, dit kan confronterend zijn. Overigens mag je een kist ook zelf maken, mits die het gewicht van de overledene kan houden.

Moet het afscheid in de aula van crematorium of begraafplaats plaatsvinden?

Nee, dat hoeft niet. Het staat je vrij om de afscheidsbijeenkomst op elke andere plek te houden, zolang dat te organiseren valt. Ook thuis is een mogelijkheid, in je eigen vertrouwde omgeving. In je eigen tuin bijvoorbeeld, of schuur of stal.
Vaak kiezen mensen wel voor de aula van een crematorium omdat de overledene daar al is opgebaard. Alle faciliteiten zijn aanwezig en het is een soort van makkelijk. Op een andere locatie ben je echter wat vrijer in je tijd en aankleding. Het voelt wellicht wat minder stijf. Er is in ieder geval voor elk wat wils.blank

Welke onderdelen moet de afscheidsbijeenkomst hebben?

Ook hierin ben je vrij. De meeste mensen vullen een afscheidsbijeenkomst in met voordrachten, muziek en vaak een fotopresentatie. Samen naar een video kijken over iemands leven kan ook, een ritueel uitvoeren waarbij je kaarsen laat rondgaan, vrienden van vroeger een lied laten zingen, het orkest waarin de overledene speelde live laten spelen op de uitvaart… Er is van alles te bedenken wat past bij jouw naaste die is overleden. Het belangrijkste is om het zo vorm te geven dat het je troost biedt en de overledene eer aandoet. Een poosje bij je overleden dierbare zijn, herinneringen ophalen en wat muziek luisteren kan ook. Klein en intiem of een bijeenkomst met veel mensen, het mag allemaal.

Wat is wel verplicht bij een uitvaart?

Wat wettelijk moet is aangifte van overlijden doen bij de gemeente waar iemand is overleden vóór de uitvaart plaatsvindt. Dit doet de uitvaartbegeleider meestal. Ook moet iemand begraven of gecremeerd worden na minimaal 36 uur en maximaal zes werkdagen na de dag overlijden. Dit geldt bij een natuurlijk overlijden. Bij een niet-natuurlijk overlijden kunnen andere regels gelden, daar zal je uitvaartbegeleider je bij helpen. 
Wat ten slotte ook moet is je dierbare overledene omhullen, in een kist, mand of wade.

Heb je een vraag, over bijvoorbeeld je uitvaartverzekering, of over het voorbereiden of regelen van een begrafenis of crematie? Er is tegenwoordig meer mogelijk dan je denkt bij een uitvaart. Of dit nu gaat om de locatie, specifieke wensen van de overledene of nabestaanden, de auto, omhulsel of de aankleding. Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord, volledig vrijblijvend.

Andere bezoekers lazen ook

Categorieën
blog

Veraarden, nieuwe keuze?

Veraarden, nieuwe keuze?

Veraarden is een mogelijk nieuwe keuze van lichaamsbestemming. Een natuurlijk alternatief voor begraven en cremeren. Bij veraarden transformeert het lichaam van de overledene tot voedzame aarde. Zo wordt je na je overlijden deel van de natuurlijke kringloop. Hoewel het nog niet is toegestaan in Nederland, is er een groeiende belangstelling voor. Deze mogelijkheid voor een duurzame lichaamsbestemming wordt dan ook volop onderzocht. Ik vertel er je graag meer over.

Hoe werkt veraarden?

Naast de mogelijkheid van begraven, natuurbegraven, cremeren en resomeren, wordt een nieuwe vorm van lichaamsbestemming onderzocht: veraarden. Hierbij transformeert het lichaam tot voedzame aarde via een gecontroleerd proces. Een overledene wordt in een bed gelegd van een organisch mengsel met onder andere hooi en stro, waar zich micro-organismen in bevinden die het lichaam verteren. Veraarden gebeurt bovengronds, in een afgesloten cabine binnen in een gebouw. Zo kunnen de omstandigheden van het veraarden ideaal gehouden worden.

Dit transformatieproces duurt zo’n veertig dagen. Het eindresultaat is voedzame aarde, ook humus of compost genoemd. Daarom wordt deze methode ook wel humaan composteren of humusatie genoemd. Deze aarde is rijk aan allerlei mineralen om bomen mee aan te planten en nieuw leven mee te voeden.

Waar gebeurt veraarden al?

Veraarden is momenteel toegestaan op twee plekken op de wereld: in de Amerikaanse staat Washington en de Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein. In Washington is veraarden sinds 2019 toegestaan, na jaren van onderzoek, crowdfunding en lobby vooraf. In 2021 werd de eerste locatie geopend: Recompose. In Sleeswijk-Holstein heeft het bedrijf Meine Erde in 2022 een eerste locatie geopend.
Of en wanneer veraarden in Nederland mogelijk zal zijn is nog niet duidelijk. De Wet op de Lijkbezorging wordt momenteel geactualiseerd. De ontwikkelingen in Duitsland bieden wellicht perspectief voor een legalisatie hier.Veraarden duurzame lichaamsbestemming afscheid overlijden milieubewust

Verdere ontwikkeling

De Stichting Veraarden zag op 21 april 2023 het levenslicht. Deze stichting organiseert verschillende activiteiten om veraarden een bredere bekendheid te geven, voor te lichten én mensen uit verschillende disciplines mee te laten denken. Want deze nieuwe methode brengt óók allerlei vraagstukken met zich mee. Eén van deze vraagstukken is de bestemming van de aarde: wat is betekenisvol én zinvol om met deze uiteindelijke aarde te doen? 

Meer informatie vind je op de website van Stichting Veraarden. Bij het toestaan van een nieuwe vorm van lichaamsbestemming komt veel kijken. Het is mogelijk de stichting hierbij te steunen. Hierover vind je ook meer informatie op hun website.

Heb je hier een vraag over, of bijvoorbeeld over je uitvaartverzekering, het voorbereiden of regelen van een begrafenis of crematie? Er is tegenwoordig meer mogelijk dan je denkt bij een uitvaart. Of dit nu gaat om de locatie, specifieke wensen van de overledene of nabestaanden, de auto, omhulsel of de aankleding. Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord, volledig vrijblijvend.

Andere bezoekers lazen ook

Bijzondere rouwauto's kinderrouwauto mini witte rouwauto lijkwagen rouwwagen vervoer overledene

Bijzondere rouwauto’s

Voor ieder wat wils met deze bijzondere rouwauto’s. Als een overledene overgebracht moet worden van het rouwcentrum naar het crematorium bijvoorbeeld, dan wordt daar vaak

Lees verder »
Milieuvriendelijk rouwvervoer duurzaam rouwvervoer duurzaam vervoer bakfiets rouwbakfiets uitvaart afscheid

Alternatief rouwvervoer

Alternatief rouwvervoer voor als je iets anders dan anders wilt. Of milieuvriendelijk vervoer zoekt. Als een overledene op enig moment overgebracht moet worden, dan wordt

Lees verder »
Categorieën
blog

Live muziek bij de afscheidsbijeenkomst

Live muziek bij de afscheidsbijeenkomst

Live muziek bij de afscheidsbijeenkomst geeft veel sfeer. Zang, instrumentaal of samen, er is veel te kiezen. De muziek kan troost bieden en maakt een afscheid heel persoonlijk. Of je nou kiest voor bekende nummers die gezongen worden, of klassieke pianomuziek, de muziek neemt je mee. Naar het lievelingsnummer luisteren van je overleden dierbare brengt je even heel dicht bij hem of haar. In dit artikel belicht ik graag een aantal mogelijkheden op het gebied van live muziek bij de afscheidsbijeenkomst.

Een gezongen levensverhaal

Een bijzondere manier van live muziek bij de afscheidsbijeenkomst is een gezongen levensverhaal of levensloop. Stukjes tekst worden afgewisseld met (fragmenten van) toepasselijke liedjes. Dit wordt live voorgedragen tijdens het afscheid, ondersteund door iemand op piano bijvoorbeeld. Zo ontstaat een heel persoonlijk en warm geheel. 

De mensen van Luizter verzorgen zo’n gezongen levensverhaal. Ook wel ‘Luizterverhaal’ genoemd. Een van hun uitvaartsprekers komt persoonlijk langs om kennis te maken en te luisteren naar de verhalen over je dierbare. Vervolgens zal hij of zij het levensverhaal schrijven en aan jullie voorleggen, net als de gekozen liedfragmenten. Overigens kun je ook kiezen voor een levensverhaal zonder die muziekfragmenten. 

Wil je meer weten? Op de website van Luizter vind je meer informatie én een aantal video’s met voorbeelden van een gezongen levensverhaal. Mocht je graag zo’n gezongen levensverhaal voor je eigen dierbare willen op zijn of haar uitvaart, dan help ik je natuurlijk om dit te regelen.

Klassieke muziek live

Klassieke muziek die live gespeeld wordt is heel passend bij een afscheid. Als je dierbare daar van hield of jullie zelf natuurlijk. Pianomuziek of meerdere instrumenten samen omlijsten de uitvaart op een ingetogen manier. Vaak hebben musici een repertoire waaruit je kunt kiezen, maar ze studeren ook nummers op verzoek in.

Er zijn veel professionele musici die gespecialiseerd zijn in live muziek bij afscheidsbijeenkomsten. Maar hoe vind je ze en hoe weet je of ze goed zijn? Een onderneming die hierbij helpt is ‘Fermate live uitvaartmuziek’. Je legt bij hen je muzikale wensen neer en zij zorgen voor de uitvoering. Alles gaat in goed overleg. Niet alleen klassieke muziek is mogelijk, ook popmuziek.

Neem een kijkje op de website van Fermate voor meer informatie over hun werkwijze en mogelijkheden. Ik help het je graag regelen als je hier interesse in hebt.

Live muziek afscheidsbijeenkomst crematie begrafenis begraafplaats klassieke muziek zang levensverhaal

Bijzondere instrumenten

Er zijn een aantal instrumenten waar je misschien niet zo gauw aan denkt als je graag live muziek bij de afscheidsbijeenkomst wilt. Maar er is meer mogelijk dan je denkt. Wat denk je bijvoorbeeld van een doedelzakspeler? De klanken van een Schotse doedelzak geven een speciale omlijsting van het afscheid. Dit kan binnen, maar zeker ook buiten op de begraafplaats bijvoorbeeld. Denny Myles is van Schotse komaf en gespecialiseerd in het spelen op een Schotse doedelzak bij afscheidsbijeenkomsten.

Ook een harp is een bijzonder instrument en zeer geschikt als live muziek bij de afscheidsbijeenkomst. De warme en sprookjesachtige klank van een harp kan een rustgevende en troostende werking hebben. Je kan de sprekers afwisselen met harpmuziek, maar het is ook heel geschikt als achtergrondmuziek bij bijvoorbeeld een kaarsenritueel of bij het binnendragen van de kist. Bij goed weer kan er zelfs buiten aan het graf worden gespeeld. Er zijn meerdere harpisten in het land die gespecialiseerd zijn in spelen op uitvaarten, zoals Sophie van Dijk en Petra Rosa Vlasman.

Een laatste instrument dat ik hier wil benoemen is de trompet. Een trompet heeft weer een heel eigen geluid en klank. Stel je dat eens voor buiten op een begraafplaats, die mooie, gedragen klanken. Maar ook geschikt voor binnen, in de kerk of aula van het crematorium. Ik heb eens mogen luisteren naar ‘The last post’ bij een afscheid, echt een kippenvel moment. Voor live trompetmuziek kun je bijvoorbeeld terecht bij Uitvaart Trompettist. Op de website staan ook audio voorbeelden, stukjes muziek om te beluisteren.

Swingend naar het graf

Binnen de Surinaams-creoolse gemeenschap wordt een overledene vaak letterlijk swingend naar het graf begeleid. Er speelt een live band en zes dragers voeren een ritmische dans uit, met de kist op hun schouders. Deze dragers maken deel uit van een dragersvereniging en oefenen regelmatig om dit ritueel goed uit te kunnen voeren. Een bekende dragersvereniging is Wi Kan Doe. Deze vereniging kan bijvoorbeeld ook helpen bij de rituele bewassing.
De danspassen en plotselinge schijnbewegingen moeten ervoor zorgen dat de geest van de overledene hem of haar niet kan volgen naar het graf. Een bijzonder ritueel om mee te maken. Een voorbeeld van een overledene die swingend naar (in dit geval) binnen wordt gebracht, vind je in dit filmpje van RTV Oost.

Heb je een vraag over live muziek, of bijvoorbeeld over je uitvaartverzekering of het voorbereiden of regelen van een begrafenis of crematie? Er is tegenwoordig meer mogelijk dan je denkt bij een uitvaart. Of dit nu gaat om de locatie, specifieke wensen van de overledene of nabestaanden, de auto, omhulsel of de aankleding. Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord, volledig vrijblijvend.

Andere bezoekers lazen ook

Bucketlist hoe maak je een bucketlist invulboekjes inspiratie

Bucketlist

Een bucketlist, wie heeft er niet van gehoord? Een bucketlist (letterlijk emmerlijst) is een lijst van dingen die je gedaan wilt hebben voordat je overlijdt.

Lees verder »
Milieuvriendelijk rouwvervoer duurzaam rouwvervoer duurzaam vervoer bakfiets rouwbakfiets uitvaart afscheid

Alternatief rouwvervoer

Alternatief rouwvervoer voor als je iets anders dan anders wilt. Of milieuvriendelijk vervoer zoekt. Als een overledene op enig moment overgebracht moet worden, dan wordt

Lees verder »
Categorieën
blog

Een wade om je dierbare in te wikkelen

Een wade om je dierbare in te wikkelen

Een wade is een doek waar je je overleden dierbare inwikkelt. Ook wel lijkwade, uitvaartwade, afscheidswade of wikkeldoek genoemd. Een wade om je dierbare in te wikkelend is toegestaan bij begraven, natuurbegraven en cremeren. Het vormt een (duurzaam) alternatief voor een kist als ‘omhulsel’ voor je overleden dierbare. In verschillende culturen wereldwijd kent deze eeuwenoude traditie van waden diepe wortels. In Nederland wint het gebruik ervan langzaam aan populariteit, hoewel de meeste families voor de ‘traditionele’ houten kist kiezen. In dit blog wat meer tekst en uitleg over waden en over de mogelijkheden van deze stoffen omhulsels.

Wade voor een persoonlijk afscheid

In een tijd waarin duurzaamheid en persoonlijke keuzes steeds belangrijker worden, vinden steeds meer mensen hun weg naar deze, eigenlijk al eeuwenoude, manier van ‘omhullen’. Een overleden dierbare in een wade wikkelen wordt ook wel als ‘zachter’ omschreven. Iemand ligt niet in een harde, houten kist, maar is gewikkeld in zachte stof.

Omdat je meestal de contouren van het lichaam blijft zien, is iemand nog steeds dichtbij en benaderbaar. Het maakt een afscheid daardoor heel persoonlijk. Ook het selecteren van een specifieke stof, het betrekken van familieleden bij het maken van de wade of het kiezen van een ontwerp dat iets zegt over de persoonlijkheid van de overledene, maakt het gebruik van lijkwaden tot een zeer persoonlijke keuze. Bovendien kunnen nabestaanden hun dierbare overledene zelf inwikkelen, toedekken en -als ze willen- zelf de wade sluiten. Een mooi ritueel.

Tegelijkertijd vinden veel mensen het juist een beetje ‘eng’ om iemands contouren nog te zien. Vaak bestaat de wade uit twee lagen stof, waardoor de vorm van het lichaam minder zichtbaar is. Maar het moet je dus wel liggen om je overleden dierbare vrij duidelijk onder de stof te zien liggen.

Een duurzaam alternatief

In sommige culturen staat de lijkwade symbool voor puurheid en eenvoud. In Nederland kiezen steeds meer families voor duurzame alternatieven bij een uitvaart, waaronder een lijkwade. Lijkwaden zijn vaak gemaakt van biologisch afbreekbare materialen, waardoor ze een milieuvriendelijkere optie zijn dan traditionele houten kisten. Denk aan katoen, wol, zijde of linnen.

Waden zijn online te koop (zie onderaan voor linkjes), maar een eigen doek gebruiken mag ook. Zorg er dan wel voor dat deze doek groot genoeg is en van een natuurlijk materiaal is.

Wade en opbaarplank

Iemand die in een wade is gewikkeld, wordt vervolgens op een opbaarplank gelegd (ook wel draagbaar genoemd). Op die manier kan de overledene op een respectvolle manier verplaatst worden. In crematoria is het zelfs verplicht om iemand op een opbaarplank te leggen. Als de opbaarplank geen vlakke ondergrond heeft, dan moet je gebruik maken van een extra inschuifplank. Dit om het invoerproces veilig en zonder haperen te laten verlopen.

Een opbaarplank kan uit verschillende materialen bestaan, zoals bamboe, wilgentenen of wilgentakken. Ook kun je het combineren met een (rieten) mand of zelfs een kist als je wil. Maar een wade komt denk ik het meest tot zijn recht in combinatie met een opbaarplank. Zo blijft het gevoel van eenvoud en nabijheid bestaan.

Overigens hoeft een opbaarplank geen ‘platte’ plank te zijn (vaak met opstaande rand). Het kan ook een soort schaal zijn, van wilgentenen bijvoorbeeld, met iets rondere vormen.

Wade lijkwade wikkeldoek duurzaam milieuvriendelijk opbaarplank persoonlijk afscheid

Voorbeeld van een wade en wilgentenen schaal bij wijze van opbaarplank. Het geheel staat op een rouwbakfiets. Deze foto is in scene gezet.

Tot slot

Je overledene dierbare stapje voor stapje wikkelen in een wade en deze zelf sluiten, is een persoonlijk en mooi ritueel. Je dekt iemand letterlijk toe, met zachtheid. In de vouwen van de stof kun je eventueel bloemen, briefjes of tekeningen stoppen die je je dierbare wilt meegeven.

Hoewel de interesse toeneemt, kiezen nabestaanden nog niet heel vaak voor een wade. Onbekend maakt ook onbemind, wellicht helpt dit artikel om voor jezelf een bewuste keuze hierin te maken.

Handige websites: wikkelgoed.nl en uitvaartwade.nl.

Heb je een vraag over bijvoorbeeld lijkwaden, je uitvaartverzekering of het voorbereiden of regelen van een begrafenis of crematie? Er is tegenwoordig meer mogelijk dan je denkt bij een uitvaart. Of dit nu gaat om de locatie, specifieke wensen van de overledene of nabestaanden, de auto, omhulsel of de aankleding. Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord, volledig vrijblijvend.

Andere bezoekers lazen ook

Bijzondere rouwauto's kinderrouwauto mini witte rouwauto lijkwagen rouwwagen vervoer overledene

Bijzondere rouwauto’s

Voor ieder wat wils met deze bijzondere rouwauto’s. Als een overledene overgebracht moet worden van het rouwcentrum naar het crematorium bijvoorbeeld, dan wordt daar vaak

Lees verder »
Milieuvriendelijk rouwvervoer duurzaam rouwvervoer duurzaam vervoer bakfiets rouwbakfiets uitvaart afscheid

Alternatief rouwvervoer

Alternatief rouwvervoer voor als je iets anders dan anders wilt. Of milieuvriendelijk vervoer zoekt. Als een overledene op enig moment overgebracht moet worden, dan wordt

Lees verder »
Categorieën
blog

Wereldlichtjesdag 10 december 2023

Wereldlichtjesdag 10 december 2023

Eerder schreef ik al over Wereldlichtjesdag, het moment waarop we overleden kinderen herdenken. Nu vertel ik graag over ons programma van dit jaar, 10 december 2023, in Zutphen/Warnsveld. Een herdenking met warme woorden, mooie muziek en natuurlijk kaarsjes. Eenieder die een kind heeft verloren, recent of langer geleden, is van harte welkom. Geen dag vullend programma, maar een paar uurtjes in de vroege avond. Voor herdenking, herkenning, steun en troost.

Kort over Wereldlichtjesdag

Ieder jaar op de tweede zondag in december is het WereldlichtjesDag. Wereldwijd komen mensen bij elkaar om (hun) overleden kinderen te herdenken. Zij steken om 19.00 uur een kaarsje aan, zodat door de verschillende tijdzones in de wereld een golf van licht ontstaat. De wereld wordt zo een klein beetje lichter voor degene die hun kind(je), broer, zus of kleinkind hebben verloren. 

WereldLichtjesDag is in 1997 in Amerika ontstaan als ‘Worldwide Candle Lighting’. Wat begon als een kleinschalig initiatief, is uitgegroeid tot een wereldwijde herdenking. Sinds 2006 wordt het ook in Nederland gevierd, met zowel georganiseerde bijeenkomsten als informele herdenkingen in huiselijke kring. Het gemeenschappelijke is dat iedereen om 19.00 uur lokale tijd een kaarsje aansteekt, of je dat nou thuis doet of tijdens een bijeenkomst elders.

Herdenking 10 december 2023, Zutphen/Warnsveld

Ook in Zutphen/Warnsveld zullen we daar dit jaar de gelegenheid voor bieden. Op zondag 10 december bent u vanaf 18.15 uur van harte welkom in Zorgwooncentrum Den Bouw in Warnsveld. Koffie en thee staat voor u klaar.

Of het nu om een klein kindje of volwassen kind gaat, kort geleden of al wat langer geleden overleden, we willen alle kinderen herdenken. Ouders, broers, zussen, opa’s, oma’s en vrienden van overleden kinderen zijn allemaal welkom. Samen creëren we een warme herdenking, met muziek, mooie woorden, hartjes voor de namen van de overleden kinderen en natuurlijk kaarsjes.

Bij binnenkomst krijgt u van ons een papieren hart, waar u de naam van het overleden kind op kunt schrijven. U kunt het hartje vervolgens ophangen in een van de takken die klaar staan. Na inleidende woorden zullen we luisteren naar muziek, dwarsfluit begeleidt door piano. Wanneer het tijd is om de kaarsjes aan te steken, zullen we een voor een de hartjes uit de takken halen, de naam voorlezen en u de gelegenheid geven om een kaarsje aan te steken.

Na afloop is er gelegenheid elkaar te ontmoeten, met een kopje koffie of thee of een glaasje limonade. Kinderen zijn ook van harte welkom.Wereldlichtjesdag overleden kinderen herdenken kaarsje aansteken herdenking ceremonie

Praktische informatie

De bijeenkomst wordt op zondag 10 december gehouden in Zorgwooncentrum Den Bouw, Abersonplein 9 in Warnsveld. Inloop vanaf 18.15 uur, de bijeenkomst begint om 18.30 uur tot ongeveer 19.30 uur.

De bijeenkomst wordt georganiseerd door ritueelbegeleider Jacobine de Meij en mijzelf, in samenwerking met Fanny Poteau, dwarsfluit en Derk-Jan Winkel, piano.

Als u wilt komen om een kaarsje aan te steken, dan vinden we het fijn als u zich van tevoren aanmeldt. Dit kan via het mailadres merlijn@inessentieuitvaarten.nl. Bezoek ook onze Facebookpagina voor de laatste informatie.

Wees welkom!

Heb je een vraag over Wereldlichtjesdag, je uitvaartverzekering of het voorbereiden of regelen van een begrafenis of crematie? Er is tegenwoordig meer mogelijk dan je denkt bij een uitvaart. Of dit nu gaat om de locatie, specifieke wensen van de overledene of nabestaanden, de auto, kist of de aankleding. Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord, volledig vrijblijvend.

Andere bezoekers lazen ook

Categorieën
blog

Uitvaartverzekering en vrije keuze uitvaartverzorger

Uitvaartverzekering en vrije keuze uitvaartverzorger

Heb je vrije keuze voor een uitvaartverzorger als je een uitvaartverzekering heb? Driekwart van de Nederlanders heeft een uitvaartverzekering. Er zijn verschillende soorten verzekeringen, met hun eigen voorwaarden. Belangrijke vraag is, ben je vrij om een uitvaartverzorger naar eigen wens uit te kiezen? Of ben je gebonden aan de verzekeraar waar je je verzekering hebt afgesloten? En wat betekent het als je dan toch voor een ander wilt kiezen? Ik heb dit voor je uitgezocht. En ben je nog op zoek naar een uitvaartverzekering? Ik heb ook gekeken waar je je kunt verzekeren met vrije keuze voor een uitvaartonderneming, naar eigen wens (los van de vraag of je zo’n verzekering echt nodig hebt).

Uitvaartverzekeringen in het kort

Een uitvaartverzekering helpt je bij het dekken van de kosten van een begrafenis of crematie. Er zijn doorgaans twee soorten uitvaartverzekeringen: de kapitaalverzekering en de naturaverzekering.

Bij een kapitaalverzekering wordt een bepaald bedrag uitgekeerd bij overlijden. De hoogte van het verzekerde bedrag bepaalt de verzekeringnemer bij het afsluiten van de verzekering. De nabestaanden bepalen waaraan ze het bedrag uitgeven. Dit hoeft niet verplicht aan de uitvaart besteed te worden.

De verzekeraar keert bij een naturaverzekering uit ‘in natura’. Dat wil zeggen in de vorm van diensten en producten zoals een kist, vervoer, rouwkaarten en catering. Een dienstenpakket noemen we dat ook wel. Elke verzekeraar bepaalt zelf wat ze precies in dit pakket stoppen en tot welk maximum bedrag.

Vrije keuze voor een uitvaartverzorger?

De mogelijkheid om een zelf uitvaartonderneming te kiezen, hangt sterk af van het type uitvaartverzekering dat je hebt.

Als je een kapitaalverzekering hebt, heb je over het algemeen de vrijheid om de uitvaartonderneming van jouw keuze te selecteren. Dit betekent dat je niet gebonden bent aan een specifieke onderneming. Je hebt de flexibiliteit om te kiezen op basis van je persoonlijke voorkeuren. Het verzekeringsgeld wordt uitgekeerd aan je nabestaanden, en zij zijn verantwoordelijk voor het regelen van de uitvaart en het betalen van de rekeningen.

Bij een naturaverzekering wordt het lastiger om zelf een uitvaartonderneming te kiezen. Vaak heeft de verzekeraar al een contract met een specifieke uitvaartonderneming of verzorgt zelf de uitvaarten, en je bent gebonden aan de diensten die in je polis zijn opgenomen. Dit kan betekenen dat je weinig tot geen keuze hebt in de uitvaartonderneming.

Uitvaartverzekering vrije keuze uitvaartverzorger afscheid nemen persoonlijke wensen kapitaalverzekering naturaverzekering

Je wilt een andere onderneming dan die de verzekeraar aangeeft

Heb je te maken met een naturaverzekering en wil je graag je eigen uitvaartverzorger kiezen, dan mag dat op zich wel. Dit is echter meestal onaantrekkelijk financieel gezien. Je krijgt dan een bedrag uitgekeerd dat (veel) lager is dan de waarde van het pakket diensten. Dit betekent meestal dat je zelf nog moet bijbetalen voor de uitvaart.

Daar tegenover staat dat je wel de uitvaart kan regelen met een uitvaartbegeleider waar jij je het prettigst bij voelt. Als de verzekeraar iemand stuurt moet je maar afwachten of het klikt. Als je overigens totaal geen klik voelt met iemand die is gestuurd, dan staat het je vrij om bij de verzekeraar om iemand anders te vragen.

Maar eerlijk gezegd? Het is eigenlijk appels met peren vergelijken. Een naturaverzekering vertegenwoordigt namelijk een bepaald pakket diensten. Ga je met de verzekeraar in zee (Dela en Monuta zijn momenteel de grootste partijen op dit vlak), maar heb je andere wensen dan wat vanuit het pakket wordt vergoed, dan betaal je alsnog een extra bedrag. Het hoeft dus zeker niet zo te zijn dat je duurder uit bent als je met een naturaverzekering kiest voor een andere uitvaartbegeleider.

Verzekering met vrije keuze

Als je van plan bent om een uitvaartverzekering af te sluiten, dan heb je met een kapitaalverzekering de meeste keuzevrijheid. Als je dan ook nog kiest voor een verzekeraar die zelf geen uitvaarten regelt, dan ben je het meest onpartijdig uit. Ik heb er geen aandelen in, maar voorbeelden van zo’n verzekeraar zijn a.s.r. en Twenthe Uitvaartverzekering. Overigens is het aanbod de laatste jaren beperkter geworden. Je kunt bijvoorbeeld niet meer terecht bij Nationale Nederlanden, de Goudse en Centraal Beheer voor een nieuwe uitvaartverzekering. Reeds afgesloten verzekeringen verliezen hun waarde gelukkig niet.

Tot slot

Met dit artikel heb ik duidelijkheid willen geven over wanneer je wel of niet vrije keuze hebt voor een uitvaartbegeleider. Heb je al een verzekering lopen en kom je er niet zo goed uit hoe deze in elkaar zit, dan wil ik gerust met je meekijken. Geheel vrijblijvend natuurlijk. Het is in ieder geval goed om voor jezelf te checken wat voor soort uitvaartverzekering je hebt en wat de voorwaarden zijn. Dan kan jij of je nabestaanden een bewuste keuze maken voor een uitvaartbegeleider die de uitvaart gaat regelen.

Heb je een vraag over je uitvaartverzekering, het voorbereiden of regelen van een begrafenis of crematie? Er is tegenwoordig meer mogelijk dan je denkt bij een uitvaart. Of dit nu gaat om de locatie, specifieke wensen van de overledene of nabestaanden, de auto, kist of de aankleding. Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord, volledig vrijblijvend.

Andere bezoekers lazen ook