Wat kan en mag je doen met de as na crematie?

Wat zijn eigenlijk de mogelijkheden voor de as na een crematie? Wat kan en mag je ermee doen? Na de crematie is het crematorium wettelijk verplicht om de as dertig dagen in bewaring te houden. Na deze periode is het aan jou of je de as gaat ophalen of dat je het crematorium de as laat verstrooien. Van het crematorium krijg je formulieren toegestuurd waarop je dit aangeeft. Als het voor jou zo voelt dat je de as van je dierbare wilt ophalen, dan is de volgende vraag: wat wil ik met de as doen? Lees in dit artikel over verschillende mogelijkheden, wat er kan en wat er mag.

Urnengraf of urnenmuur (columbarium)

Veel begraafplaatsen hebben naast gewone graven, ook plek voor urnengraven. Daarnaast vind je er vaak een urnenmuur (of columbarium met een ander woord). Ook kun je ervoor kiezen om de urn te laten bijzetten in een bestaand familiegraf. Zo kun je iemand die graag gecremeerd wilde worden, toch in het graf samen met bijvoorbeeld familieleden laten rusten. 

Een urnengraf is een graf speciaal voor het begraven van een urn met as. Je kunt er een kleine grafsteen op plaatsen, aangepast aan de afmetingen van het urnengraf. Zo creëer je een plekje op een begraafplaats om je dierbare te bezoeken, voor jezelf en voor anderen.

Een andere mogelijkheid hiervoor is de urn plaatsen in een urnenmuur. Deze vind je op  begraafplaatsen en bij sommige crematoria. Een urnenmuur bestaat uit een wand of grote zuil, waarin holtes zijn uitgespaard. Per plekje is meestal ruimte voor één urn. De ruimte wordt afgesloten met een gedenkplaat of tegel, waar je eventueel naam en data in kunt laten graveren. Er is best veel variëteit in urnenmuren. Je zou op de begraafplaats van je voorkeur kunnen gaan kijken hoe de urnenmuur er daar uitziet. 

Een urnengraf of plek in een urnenmuur koop je voor een bepaald aantal jaar, waarna je de rechten eventueel kunt verlengen. Ook op natuurbegraafplaatsen is ruimte gereserveerd voor urnengraven. De urn zelf moet dan van biologisch afbreekbaar materiaal zijn gemaakt.

Voorbeeld van een urnenmuur in honingraat vorm (begraafplaatsen Gooisemeren).

De as van je dierbare overledene thuis of in je tuin bewaren

Het staat je vrij om de urn met as thuis te bewaren. Soms belandt de urn in een kast ‘om er later nog wat mee te doen’. Veel urnen zijn zo mooi en kunstig bewerkt, dat je hem gerust een plekje in de huiskamer kunt geven. Of je kiest voor een klein reliek waar een beetje as in past en geeft dat een mooie plek. Zelf een mooi potje uitzoeken kan natuurlijk ook. Met een kaarsje, foto en bloemetje erbij creëer je een fijne gedenkplek thuis.

Urnen zijn er in soorten en maten, van verschillend materiaal (bijvoorbeeld hout, keramiek, aluminium, messing, metaal, RVS, natuursteen, glas, brons), in verschillende vormen en afmetingen. Je hebt de klassieke vaasvorm (al dan niet beschilderd), maar ook urnen in de vorm van een hart, engel of boeddha om een paar voorbeelden te noemen, Ook voor kinderen (en dieren) zijn er speciale urnen. Wil je de urn buiten in de tuin een plek geven, let er dan goed op dat het materiaal daar geschikt voor is. 
Tip: ga niet zelf aan de slag met het vullen van de gekozen urn met as. Laat dit doen door het crematorium of de winkel waar je de urn hebt gekocht. Dan weet je zeker dat het netjes, zonder knoeien en zorgvuldig gebeurt. Ik kan me voorstellen dat het voor jezelf ook gewoon geen fijn idee is.
Een andere mogelijkheid voor de as in huis bewaren, is om door een kunstenaar een kunstwerk te laten maken waarin (een deel van) de as is verwerkt. Kijk bijvoorbeeld eens bij Blooming Ashes wat de mogelijkheden zijn.

De as na crematie verstrooien op land, op zee of in de lucht

Het verstrooien van de as na een crematie is  heel gebruikelijk om te doen. Het is een mooi ritueel om naar een betekenisvolle plek te gaan en daar de as van je dierbare te verstrooien. Dit kan op land, maar ook op water en zelfs in de lucht. Als je dit niet zelf wil doen en ook geen andere bestemming hebt voor de as, dan kun je het crematorium opdracht geven de as te verstrooien (al dan niet in jouw aanwezigheid). Dit doen zij op een eigen verstrooiterrein of ze maken gebruik van het Nationale Verstrooiterrein Delhuyzen in Arnhem.

Wil je de as verstrooien op een eigen gekozen plek, dan moet je formeel toestemming hebben van de eigenaar van het land of water. Voor de eigen tuin hoeft dit niet. Een ander idee voor bijvoorbeeld de natuurliefhebber, is het planten van een herinneringsboom, waarbij je de as als voeding gebruikt. Ik schreef er al eerder over in een artikel over je dierbare herdenken (tip vijf).

Als je zelf wilt verstrooien dan kan je hier echt een moment van maken. Op een plek waar je dierbare graag kwam bijvoorbeeld. Ook verstrooien vanuit een vliegtuig is een mogelijkheid, net als het oplaten van speciale heliumballonnen met daarin de as. Kijk hiervoor bijvoorbeeld op de website van Hemelvlucht.

Een assieraad als dierbare herinnering

De laatste jaren is het laten verwerken van as in een sieraad steeds meer in opkomst. Er zijn vele aanbieders van medaillons, ringen, broches, bedels, oorbellen en zelfs horloges waarin een beetje as is verwerkt. Een mooie manier om je dierbare dichtbij je te houden. Hierin is veel mogelijk. Je kunt kiezen voor een sieraad waarin de as zichtbaar is verwerkt of waarin je de as niet ziet. Overigens is ‘zichtbaar’ een rekbaar begrip. De asdeeltjes zijn niet als zodanig herkenbaar. Alleen jijzelf weet dit.
Kijk voor voorbeelden eens op de website van Eturnal. Zij biedt niet alleen assieraden aan, maar ook glasrelieken voor as, gedenkhorloges en mini urnen.

Een tatoeage met de as laten zetten

Het is misschien een wild idee, maar het kan. Een tatoeage laten zetten waar wat as in de inkt wordt verwerkt. Zo draag je je dierbare letterlijk met je mee. De tatoeëerder heeft maar een beetje as hiervoor nodig. Hij of zij zal ervoor zorgen dat alles zo schoon en hygiënisch mogelijk gebeurt. Omdat de pigment officieel volledig steriel moet zijn, zijn er echter wel enige risico’s verbonden aan een tatoeage met as. De as van je overleden dierbare is nou eenmaal niet 100% steriel. Daarom wordt de as eerst goed verhit voordat ermee gewerkt kan worden. Check bij de tatoeageshop of zij een tatoeage met as willen zetten en hoe zij te werk gaan.

Heb je een vraag over wat je wil of kan doen met de as, een toekomstige uitvaart of een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.