Resomeren: een nieuwe manier van cremeren
Resomeren is een nieuwe en duurzame manier van cremeren waarbij het lichaam tijdens een chemisch proces wordt opgelost in een vloeistof. Dit proces vindt plaats in een stalen drukvat. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een stof met een hoge pH-waarde, meestal kaliumhydroxide, opgelost in heet water. Resomeren vormt daarmee een alternatief voor cremeren of begraven.
Heel lang was begraven de enige vorm. In de jaren vijftig van de vorige eeuw werd ook cremeren wettelijk toegestaan. Vanaf die tijd konden mensen uit twee vormen kiezen: begraven of cremeren (naast het ter beschikking stellen aan de wetenschap). Daar is nu een derde vorm bijgekomen: resomeren. Ook wel watercrematie of aquameren genoemd. Lees hier meer over hoe resomeren werkt en waarom deze vorm milieuvriendelijker is dan begraven of (vuur)cremeren.
Hoe werkt resomeren of aquameren?
Resomeren wordt ook wel watercrematie of aquameren genoemd. De scheikundige term is alkalische hydrolyse. Er wordt gebruik gemaakt van water in plaats van vuur om het lichaam tot as terug te brengen. In het water zit een kleine hoeveelheid kaliumhydroxide. Dit zorgt ervoor dat het natuurlijke proces dat het lichaam na het overlijden doormaakt, versnelt. Het lichaam lost als het ware op. Wat overblijft is een kalkachtig poeder.
Dit proces gebeurt in een zogenaamde resomator. Het lichaam wordt in een biologisch afbreekbare hoes of wade gelegd. Vervolgens wordt het lichaam in de resomator geplaatst, die zich daarna vult met de wateroplossing. De wateroplossing wordt verwarmd en er wordt druk op gezet om het proces in gang te zetten. De gehele watercrematie neemt ongeveer 3 tot 3,5 uur in beslag. Het water, zo’n 1.500 liter, wordt daarna behandeld en vervolgens gezuiverd via het waterzuiveringssysteem. Zo is de cirkel rond, omdat het water wordt teruggegeven aan de natuur.
Wat is alkalische hydrolyse?
Alkalische hydrolyse is de scheikundige term voor resomeren / aquameren. Resomeren is eigenlijk een chemisch proces. Het lichaam van een overledene of het lijf van een overleden dier wordt opgelost in verwarmd water waar 5% kaliumhydroxide aan toegevoegd is. Kaliumhydroxide is een base, een tegenhanger van zuur, met een hoge pH-waarde. Het water in de resomator wordt behalve verwarmd ook onder druk gebracht. Zo wordt het proces in gang gezet om het lichaam af te breken. Wat overblijft van het lichaam zijn de botten en tanden. Deze worden vermalen tot een kalkachtig wit poeder, dat aan de nabestaanden wordt meegegeven (net als de as na een vuurcrematie).
Het restwater is vrij van DNA. Met behulp van zwavelzuur wordt de pH-waarde teruggebracht naar een onschadelijk niveau. Afvoeren gebeurt via het riool, waarna het gezuiverd kan worden via het waterzuiveringssysteem. De nabestaanden kunnen uiteraard ook een deel van het restwater meekrijgen. Implantaten zoals kunstheupen en kunstknieën worden niet afgebroken en kunnen worden gerecycled.
Kosten resomeren
De kosten voor resomeren zijn nog niet echt bekend, maar zullen ongeveer gelijk zijn aan die van de huidige vuurcrematie. De Nederlandse wet houdt het op dit moment nog tegen om een resomatie te doen. Ze houden het op dit moment nog bij een begrafenis of een crematie. Dit omdat er nog niet voldoende onderzoek is gedaan naar deze methode. Er gaan wel al stemmen op om deze methode in de toekomst te gaan gebruiken en deze mogelijkheid komt steeds dichterbij. Een standaard prijs voor resomeren is er dus nog niet.
Hoe ziet de uitvaart eruit als ik kies voor resomeren?
De afscheidsbijeenkomst ziet er hetzelfde uit als bij de keuze voor begraven en cremeren. Als dit de wens is, dan zal er een bijeenkomst zijn om de overledene te eren. Daarna volgt eventueel een condoleance of moment om na te praten. In die zin verandert er eigenlijk niets aan de uitvaart zelf.
Wat steeds vaker voorkomt bij cremeren, is dat familie de overledene begeleidt tot of tot in de ovenruimte. Om bij hun overleden dierbare tot het eind te kunnen zijn, net als bij begraven eigenlijk. De verwachting is dat dit ook bij resomeren (of aquameren) mogelijk zal zijn.
Een milieuvriendelijk alternatief
Resomeren is een duurzaam alternatief voor begraven of cremeren. Hier is hard naar gezocht. De ruimte voor begraven wordt steeds kleiner en de toename van crematies leidt tot meer gasverbruik en schadelijke uitstoot in de atmosfeer.
We zijn meer en meer bezig met onze ecologische voetafdruk, dus ook voor de uitvaartbranche zijn groene alternatieven belangrijk. Bij resomeren is er geen schadelijke uitstoot in de atmosfeer en is het energieverbruik minder. Bovendien mag de overledene gewikkeld in een wade van alleen zijde of wol de resomator in. Natuurlijke stoffen dus. De kist waarin de overledene ligt, mag niet mee de resomator in. Deze kan eventueel hergebruikt worden.
Dit alles bij elkaar kan reden zijn om te kiezen voor resomeren. Voor veel mensen is het een prettige gedachte dat je hiermee het milieu het minst belast. Het TNO heeft in 2011 onderzoek gedaan naar de milieubelasting van resomeren. Interesse in het rapport? Dat kun je hier vinden.
Is resomeren al mogelijk in Nederland?
Momenteel is resomeren nog niet toegestaan in Nederland. Toenmalige minister Ollongren maakte in november 2020 bekend dat ze resomeren wil gaan toestaan als nieuwe vorm van lijkbezorging. Dit voorstel, als onderdeel van de nieuwe uitvaartwet (met de nieuwe officiële titel Wet bestemming lichamen van overledenen), moet nog worden goedgekeurd door de Tweede Kamer. Zoals dat gaat met wetsvoorstellen heeft dit een lange aanloop. Eind 2024 ligt het wetsvoorstel ter consultatie voor, wat betekent dat iedereen erop mag reageren. Het complete wetsvoorstel vind je op de overheidssite.
Afscheidshuis en rouwcentrum Nieuw Eykenduynen in Den Haag heeft hier niet op gewacht. Als eerste in Nederland hebben zij eind 2021 al een resomator laten plaatsen. Zodra resomeren wettelijk is toegestaan, kunnen zij dit direct aanbieden. Ook op andere plekken in Nederland hebben bestaande crematoria al een resomator ter beschikking. De verwachting is dat zodra de nieuwe uitvaartwet is aangenomen, je op veel plekken in Nederland kan kiezen voor resomeren.
In dit filmpje van de NOS wordt in een paar minuten uitgelegd hoe resomeren in zijn werk gaat.
Heb je vragen over resomeren of kan ik je ergens anders mee helpen? Ik sta je graag te woord.
