Overlijden in het buitenland: dit moet je weten

Overlijden in het buitenland van je naaste tijdens vakantie, zakenreis of werk, je moet er natuurlijk niet aan denken. Helaas komt het regelmatig voor. Heel verdrietig en pittig voor jou als nabestaande. Wat moet je dan doen, wie moet je inlichten? Hoe zorg je dat je naaste naar Nederland komt? In dit artikel help ik je hiermee op weg. Ook handig om je voor te bereiden voor het geval dat!

Weet dat je er niet alleen voor staat bij een overlijden in het buitenland. Het is natuurlijk een enorme schok als je naaste overlijdt tijdens jullie vakantie bijvoorbeeld. Er moet van alles worden geregeld ook nog. De lokale autoriteiten, de Nederlandse ambassade, het ministerie of consulaat van Buitenlandse Zaken staan voor je klaar. Net als de alarmcentrale van de reis- of uitvaartverzekering mocht die er zijn. Lees hieronder stap voor stap wat je te wachten staat.

Overlijden in het buitenland: in het ziekenhuis

Je naaste kan onder verschillende omstandigheden in het buitenland komen te overlijden. Wanneer dit gebeurt in een ziekenhuis, dan zal een arts de verklaring van overlijden opstellen. Met deze verklaring ga je vervolgens naar de lokale gemeente om het overlijden te laten registreren. Je ontvangt een akte van overlijden en een laissez-passer. Beide documenten heb je nodig als je je naaste naar Nederland wil laten overbrengen. Let op dat je een internationale akte van overlijden ontvangt! De registratie van overlijden in Nederland gebeurt pas later, bij de gemeente waar de overledene woonde.

Ga ook zo snel mogelijk na of de overledene een reisverzekering en/of een uitvaartverzekering had. Bel de alarmcentrale van de verzekeraar om het overlijden te melden. Check welke kosten vergoed worden, zoals de repatriëringskosten (de kosten om je naaste terug naar Nederland te brengen). Vraag waarmee ze je kunnen helpen. Vaak nemen ze je veel uit handen.

Als de overledene reisde met een bepaalde reisorganisatie, dan kun je ook hen bellen. Zij helpen je doorgaans met de organisatie van de repatriëring. Wanneer iemand voor werk voor langere tijd in het buitenland verbleef, dan betaalt de werkgever in veel gevallen de kosten voor het vervoer naar Nederland.

Lees verderop in het artikel hoe het werkt als iemand niet verzekerd was.

Overlijden in het buitenland: buiten het ziekenhuis

Het kan ook voorkomen dat je naaste niet in een ziekenhuis overlijdt, maar bijvoorbeeld in jullie hotel of op het werk. Het eerste wat dan moet gebeuren is dat een arts wordt gewaarschuwd om het overlijden vast te stellen. Net als hierboven beschreven zal de arts een verklaring van overlijden opstellen. De vervolgstappen zijn verder hetzelfde als hierboven beschreven. Kijk of je zo snel mogelijk de verzekeraar kunt inschakelen om je te helpen.

Overlijden in het buitenland: als gevolg van een ongeluk of misdrijf

Is je naast overleden als gevolg van een ongeluk of misdrijf, dan is dit een ‘niet-natuurlijk overlijden’. In dit geval moet de plaatselijke politie worden gewaarschuwd. Zij zullen een onderzoek instellen en het lichaam in beslag nemen. Vaak wordt er autopsie verricht voor nader onderzoek. Na afronding van het onderzoek wordt het lichaam van je naaste vrijgegeven. Vervolgens kun je verder stappen ondernemen voor de repatriëring of uitvaart ter plaatse.

Het is belangrijk om ook de ambassade of het consulaat in te lichten over wat er gebeurd is. Daarnaast gelden ook de stappen zoals eerder beschreven. Check of er een reis- of uitvaartverzekering is en neem contact op met de alarmcentrale voor hulp.

Je overleden naaste terugbrengen naar Nederland: repatriëring

Waarschijnlijk wil je het liefst dat je overleden naaste naar Nederland teruggaat. Familie, vrienden en collega’s kunnen afscheid nemen. De uitvaart vindt plaats in de eigen omgeving, binnen eigen kring. In dat geval moet natuurlijk geregeld worden dat de overledene wordt overgebracht, met de auto of per vliegtuig.

De overledene heeft  een verzekering

Als de overledene een reis- of uitvaartverzekering had, dan is het logisch om de alarmcentrale van de verzekeraar te bellen voor hulp. Het is belangrijk om na te vragen of de kosten voor de repatriëring vergoed worden. Wanneer dit zo is, dan zal de verzekeraar zorgdragen voor de repatriëring. Zij schakelen een bedrijf in dat ervoor zorgt dat je naaste weer naar Nederland komt. Afhankelijk van de afstand zal dit per auto of per vliegtuig gebeuren.
Wanneer iemand voor werk voor langere tijd in het buitenland verbleef, dan betaalt de werkgever in veel gevallen de kosten voor het vervoer naar Nederland.

Wanneer je weet dat je naaste terug naar Nederland wordt gebracht, is het een goed idee om alvast in Nederland een fijne uitvaartbegeleider te zoeken. Je kunt ook vragen aan je familie of vrienden in Nederland om je te helpen zoeken.
Met deze uitvaartbegeleider kun je alvast overleggen waar je overleden naaste naartoe gaat zodra hij of zij terug is in het land. Zo heb je ook meteen een aanspreekpunt in Nederland. Je weet wie je verder gaat helpen met het regelen van de uitvaart.

De overledene heeft geen verzekering

Het kan zo zijn dat de overledene geen reis- of uitvaartverzekering heeft. Wil je je naaste naar Nederland laten brengen, dan zijn de kosten hiervoor voor jouw rekening. De ambassade of het consulaat betalen deze kosten niet. Ze kunnen je wel helpen met het regelen van een tolk mocht dit nodig zijn. De tolk kan je helpen met de communicatie te plaatse.

Voor de repatriëring is het raadzaam om een gespecialiseerd repatriëringsbedrijf in te schakelen. Zij weten precies wat er moet gebeuren en werken met lokale mensen die de weg weten. Je hoeft dit overigens niet rechtstreeks zelf te doen. Misschien vind je het prettiger om eerst contact op te nemen met een uitvaartondernemer in Nederland. Hij of zij is vervolgens je contactpersoon en zal alles regelen met het repatriëringsbedrijf.
Het is belangrijk om al het regelwerk over te laten aan het repatriëringsbedrijf. Laat je niet verleiden om een contract te ondertekenen met lokale bedrijven. Voor je het weet zit je vast aan een duur contract en wordt er alsnog niets vergoed.

De verzorging van het lichaam voor de terugreis

Het kan soms enige tijd duren voordat je overleden naaste wordt teruggebracht naar Nederland. Zeker in het geval van een ongeluk of misdrijf. Het is daarom belangrijk dat het lichaam zo snel mogelijk wordt gekoeld. Vaak wordt het lichaam ook gebalsemd voor vertrek. Bij vervoer per vliegtuig is dit zelfs meestal verplicht.

Snel koelen en eventueel balsemen zijn belangrijk om het ontbindingsproces te vertragen. Zeker als nabestaanden de overledene in Nederland nog willen zien, moet er alles aan gedaan worden om iemand er nog zo mooi mogelijk uit te laten zien.

Als de afstand naar Nederland minder dan 1500 kilometer is, dan wordt gekozen voor vervoer per auto. Een professioneel repatriëringsbedrijf beschikt over auto’s met koeling. Zo wordt de overledene in zo goed mogelijke conditie naar Nederland gebracht.

Bij een grotere afstand moet je overleden naaste per vliegtuig vervoerd worden. Het repatriëringsbedrijf regelt alle formaliteiten hiervoor. Bij aankomst gaat de overledene naar het mortuarium van Schiphol. Vanuit daar wordt hij of zij naar de locatie vervoerd die je met je uitvaartbegeleider hebt besproken.

Je kunt ervoor kiezen om zelf vooruit te reizen of met hetzelfde vliegtuig als je overleden naaste. Op Schiphol word je als nabestaande opgevangen door iemand van het Luchthavenpastoraat. Ook eventuele afhalers worden door het Luchthavenpastoraat begeleid om op een rustige plek degene die terugkeert te ontmoeten. Vervolgens helpen de medewerkers van het Luchthavenpastoraat bij het ophalen van de bagage en een snelle afhandeling bij de douane. Je staat er ook hier zeker niet alleen voor.

Begrafenis of crematie in het buitenland

Wellicht is het financieel niet haalbaar voor je om de overledene naar Nederland terug te laten brengen. Om welke reden dan ook, je kunt ervoor kiezen om de begrafenis of crematie ter plaatse te houden. Soms kan het niet anders. Een lokale uitvaartondernemer helpt je om er een passend afscheid van te maken.

Na een crematie kun je meestal de as mee terugnemen naar Nederland. Er gelden geen speciale voorwaarden of invoerdocumenten hiervoor. De asbus of -koker mag je gewoon in de auto vervoeren of als handbagage meenemen in het vliegtuig. Het is wel verstandig om de verklaring van overlijden en een verklaring van de crematie bij je te hebben. Deze laatste vraag je bij het crematorium aan. De douane wil wellicht weten wat er in de bus of koker zit.
Mocht je dit te spannend vinden of gewoon geen fijn idee, dan kun je ook een repatriëringsbedrijf vragen om de as voor je naar Nederland over te brengen.

Overlijden in het buitenland: tot slot

Je dierbare verliezen terwijl je vakantie viert, ik wens het niemand toe. Mocht het je overkomen, houd er dan rekening mee dat elk land zijn eigen wet- en regelgeving kent. Net als eigen gewoonten en gebruiken. Zaken kunnen minder snel gaan dan je wilt. Of niet op een manier die goed voor jou voelt. Als je je hier op instelt heb je er minder last van. Makkelijk is het natuurlijk nooit.

Heb je een vraag over wat als iemand komt te overlijden in het buitenland? Kan ik je ondersteunen hierbij of heb je een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.