Een wade is een doek waar je je overleden dierbare inwikkelt. Ook wel lijkwade, uitvaartwade, afscheidswade of wikkeldoek genoemd. Een wade om je dierbare in te wikkelend is toegestaan bij begraven, natuurbegraven en cremeren. Het vormt een (duurzaam) alternatief voor een kist als ‘omhulsel’ voor je overleden dierbare. In verschillende culturen wereldwijd kent deze eeuwenoude traditie van waden diepe wortels. In Nederland wint het gebruik ervan langzaam aan populariteit, hoewel de meeste families voor de ‘traditionele’ houten kist kiezen. In dit blog wat meer tekst en uitleg over waden en over de mogelijkheden van deze stoffen omhulsels.

Wade voor een persoonlijk afscheid

In een tijd waarin duurzaamheid en persoonlijke keuzes steeds belangrijker worden, vinden steeds meer mensen hun weg naar deze, eigenlijk al eeuwenoude, manier van ‘omhullen’. Een overleden dierbare in een wade wikkelen wordt ook wel als ‘zachter’ omschreven. Iemand ligt niet in een harde, houten kist, maar is gewikkeld in zachte stof.

Omdat je meestal de contouren van het lichaam blijft zien, is iemand nog steeds dichtbij en benaderbaar. Het maakt een afscheid daardoor heel persoonlijk. Ook het selecteren van een specifieke stof, het betrekken van familieleden bij het maken van de wade of het kiezen van een ontwerp dat iets zegt over de persoonlijkheid van de overledene, maakt het gebruik van lijkwaden tot een zeer persoonlijke keuze. Bovendien kunnen nabestaanden hun dierbare overledene zelf inwikkelen, toedekken en -als ze willen- zelf de wade sluiten. Een mooi ritueel.

Tegelijkertijd vinden veel mensen het juist een beetje ‘eng’ om iemands contouren nog te zien. Vaak bestaat de wade uit twee lagen stof, waardoor de vorm van het lichaam minder zichtbaar is. Maar het moet je dus wel liggen om je overleden dierbare vrij duidelijk onder de stof te zien liggen.

Een duurzaam alternatief

In sommige culturen staat de lijkwade symbool voor puurheid en eenvoud. In Nederland kiezen steeds meer families voor duurzame alternatieven bij een uitvaart, waaronder een lijkwade. Lijkwaden zijn vaak gemaakt van biologisch afbreekbare materialen, waardoor ze een milieuvriendelijkere optie zijn dan traditionele houten kisten. Denk aan katoen, wol, zijde of linnen.

Waden zijn online te koop (zie onderaan voor linkjes), maar een eigen doek gebruiken mag ook. Zorg er dan wel voor dat deze doek groot genoeg is en van een natuurlijk materiaal is.

Wade en opbaarplank

Iemand die in een wade is gewikkeld, wordt vervolgens op een opbaarplank gelegd (ook wel draagbaar genoemd). Op die manier kan de overledene op een respectvolle manier verplaatst worden. In crematoria is het zelfs verplicht om iemand op een opbaarplank te leggen. Als de opbaarplank geen vlakke ondergrond heeft, dan moet je gebruik maken van een extra inschuifplank. Dit om het invoerproces veilig en zonder haperen te laten verlopen.

Een opbaarplank kan uit verschillende materialen bestaan, zoals bamboe, wilgentenen of wilgentakken. Ook kun je het combineren met een (rieten) mand of zelfs een kist als je wil. Maar een wade komt denk ik het meest tot zijn recht in combinatie met een opbaarplank. Zo blijft het gevoel van eenvoud en nabijheid bestaan.

Overigens hoeft een opbaarplank geen ‘platte’ plank te zijn (vaak met opstaande rand). Het kan ook een soort schaal zijn, van wilgentenen bijvoorbeeld, met iets rondere vormen.

Voorbeeld van een wade en wilgentenen schaal bij wijze van opbaarplank. Het geheel staat op een rouwbakfiets. Deze foto is in scene gezet.

Tot slot

Je overledene dierbare stapje voor stapje wikkelen in een wade en deze zelf sluiten, is een persoonlijk en mooi ritueel. Je dekt iemand letterlijk toe, met zachtheid. In de vouwen van de stof kun je eventueel bloemen, briefjes of tekeningen stoppen die je je dierbare wilt meegeven.

Hoewel de interesse toeneemt, kiezen nabestaanden nog niet heel vaak voor een wade. Onbekend maakt ook onbemind, wellicht helpt dit artikel om voor jezelf een bewuste keuze hierin te maken.

Handige websites: wikkelgoed.nl en uitvaartwade.nl.

Heb je een vraag over bijvoorbeeld lijkwaden, je uitvaartverzekering of het voorbereiden of regelen van een begrafenis of crematie? Er is tegenwoordig meer mogelijk dan je denkt bij een uitvaart. Of dit nu gaat om de locatie, specifieke wensen van de overledene of nabestaanden, de auto, omhulsel of de aankleding. Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord, volledig vrijblijvend.