Condoleren, hoe doe je dat eigenlijk? Persoonlijk of geschreven? Wat schrijf je op een condoleancekaart? Vaak ligt er bij een condoleance na een uitvaart een condoleanceboek. Maar mag iets anders ook? En wat dan? Vind hier ideeën voor teksten en inspiratie voor mooie alternatieven van het condoleanceboek.

Persoonlijk condoleren 

Vaak is er aansluitend aan de afscheidsbijeenkomst een moment van samenzijn. Om samen het afscheid af te sluiten, herinneringen op te halen en te delen. Met een kopje koffie of een glas wijn. Het is ook het  moment om de familie te condoleren met hun verlies. Condoleren betekent je medeleven betuigen na een overlijden. 
Soms is er ook al een moment voorafgaand aan de uitvaart. Wanneer de overledene thuis ligt opgebaard, dan kan het zijn dat de familie daar al bezoek ontvangt. Of er is een condoleanceavond waarop je afscheid kan nemen van de overledene en de familie kan condoleren.

Persoonlijk condoleren is misschien niet voor iedereen even makkelijk. Wat moet je zeggen als woorden tekort schieten? Als je hier tegenop ziet of niet weet wat je moet zeggen, bedenk dan dat het voor de familie sowieso al fijn is dat je bent gekomen. Zo weten ze dat je met ze meeleeft, dat je in gedachten bij ze bent. Vaak is een simpel ‘gecondoleerd’ al genoeg. Of ‘gecondoleerd, jullie zijn in mijn gedachten’. Je kunt iets zeggen over hoe je de overledene kende, wat jullie vaak samen deden. Wens de familie sterkte met de periode die gaat komen. En het mag ongemakkelijk zijn, we zijn allemaal mens.

Condoleanceboek

Als je veel belangstellenden verwacht bij de afscheidsbijeenkomst en condoleance (nazit), dan kan het prettig zijn om een condoleanceboek neer te leggen. Hierin schrijven degene die zijn gekomen hun naam en adres. Vaak is er ook ruimte voor een persoonlijk berichtje. Zeker als je na afloop iedereen een bedankkaartje wil sturen, is het ook een praktische manier om alle adressen te verzamelen. 

Condoleanceboeken zijn er in soorten en maten. Van verschillend materiaal en verschillende soorten bladen aan de binnenkant.  Bij de ene uitvaartbegeleider heb je niks te kiezen, bij de ander kan je kiezen uit verschillende kleuren of verschillende bladen. Ik heb zelf bijvoorbeeld drie verschillende soorten bladen om te beschrijven: met alleen adresregels, met adresregels en ruimte voor een persoonlijk bericht, en blanco bladen die naar eigen inzicht en creativiteit te vullen zijn. Vraag hiernaar bij je uitvaartbegeleider als je van plan bent een condoleanceboek neer te leggen.

Herinneringsboom en houten hartjes: alternatieven voor een condoleanceboek

Ik kom regelmatig families tegen die niks hebben met een min of meer standaard condoleanceboek. Ze vinden het niet persoonlijk genoeg of iets van ‘vroeger’. Vaak vinden ze het wel een fijn idee wanneer de genodigden herinneringen aan de overledene met ze delen. Of ze willen het concept ‘condoleanceboek’ in een andere vorm gieten. Daar is van alles voor te bedenken. Je kunt hier net zo creatief in zijn als je wilt. Ik heb een aantal ideeën voor je verzameld.

Herinneringen verzamelen
Wil je graag herinneringen verzamelen van je overleden dierbare? Stuur dan met de rouwkaart een blanco kaartje mee. Vraag om hier iets op te schrijven, te tekenen of een foto op te plakken, een herinnering te delen. Bij de afscheidsbijeenkomst zet je vervolgens een mooie doos of een mooi kistje neer om deze kaarten in te verzamelen. Zo kan iedereen thuis rustig nadenken over een passende tekst, tekening of foto.

Je kunt het kaartje van een gaatje voorzien en bij de afscheidsbijeenkomst een paar takken neerzetten. Hier kan iedereen dan het kaartje inhangen. Zo krijg je een prachtige herinneringsboom. Op mijn Pinterest-pagina staat een mooi voorbeeld hiervan. 

In plaats van een condoleanceboek
Als je wat anders wilt neerleggen dan een condoleanceboek, denk dan eens aan steentjes of houten figuurtjes. Deze houten figuurtjes zijn er in de vorm van een hart, vogel of ster bijvoorbeeld. Met een bijpassende houten boom om ze in te hangen. Of je zet een paar eigen takken neer. Bij de condoleance na de afscheidsbijeenkomst geef je iedereen de gelegenheid om een figuurtje te beschrijven of tekenen.

Beeld: Houtmetpassie.nl

Dit kan ook met gladde steentjes, te koop bij tuincentra. Niet veel ruimte om te schrijven, maar ‘liefs’ en je naam gaat er prima op. Zorg voor een goed stel stiften die je erbij legt. Kijk ook hiervoor op mijn Pinterest pagina voor voorbeelden hoe dat eruit komt te zien.

Er zijn nog genoeg andere voorbeelden te bedenken als alternatief voor een condoleanceboek. Je kunt een map maken waar je al foto’s van je overleden dierbare in plakt. Je stopt er ook blanco bladen in voor iedereen om iets te schrijven. Zo ontstaat een mooi herinneringsboek. 
Gezien voor een heel muzikaal persoon: mappen met bladen erin waar lege notenbalken op staan. Passend om de belangstellenden hierin te laten schrijven.

Er zijn daarnaast voorbedrukte herinneringsboeken. Een soort vriendenboekje, maar dan speciaal voor herinneringen aan een overleden dierbare. Misschien vind je het fijner om die neer te leggen bij de condoleance. Het is net wat persoonlijker dan een standaard condoleanceboek. Zoals dit herinneringsboek, van Lichtpuntjes. Deze zijn er ook speciaal voor kinderen. Om herinneringen aan hun overleden opa of oma, of vader of moeder of wie dan ook vast te leggen.

Eigenlijk kun je van alles bedenken als alternatief voor een condoleanceboek. Iets wat past bij jullie aankleding van de uitvaart en de overledene. Vraag eventueel je uitvaartbegeleider om ideeën en hulp, maar je bent natuurlijk helemaal vrij om je eigen ding te doen.

Wat schrijf je op een condoleancekaart?

Wanneer je niet persoonlijk kunt of wilt condoleren, is een kaartje schrijven een goed alternatief. Sowieso is kaartjes ontvangen fijn voor de nabestaanden. Zoek een mooie kaart uit, dit hoeft echt niet een kaart met voorbedrukte tekst te zijn. Deze zijn meestal een beetje saai vind ik zelf. Je mag best iets met kleur uitzoeken, elke afbeelding die je vind passen bij de overledene of zijn/haar nabestaanden is goed.

De tekst is voor de een misschien lastiger dan voor de ander. Ik denk dat alles wat je vanuit je hart schrijft, fijn is om te lezen voor de ontvanger. Om je op weg te helpen zijn dit een paar voorbeelden die je naar eigen inzicht kunt gebruiken:

• In gedachten ben ik/zijn we bij jou/jullie
• Veel moed, kracht en sterkte om dit verlies te dragen
• Een mooi mens is van ons heen gegaan
• Ik vind het moeilijk de juiste woorden te vinden, mijn verslagenheid is groot
• Gecondoleerd met het verlies van …

Een paar dichtregels kan natuurlijk ook. Hiervoor is genoeg inspiratie te vinden. Of je deelt een herinnering, iets wat je hebt beleefd met de overledene. Door het delen van herinneringen houd je iemand levend.

Heb je een vraag over condoleren? Of heb je een meer algemene vraag? Bel of mail me gerust, ik sta je graag te woord.